FOMO Nedir ve Nasıl Başa Çıkılır?
FOMO kavramı 1996 yılında Dr. Dan Herman tarafından ortaya atılmıştır. İlk zamanlarda tüketim ile ilgili bir terim olarak araştırma konusu olan FOMO, günümüzde sosyal medya kullanımı ve yatırım araçları ile yakından ilişkilidir. Piyasa tabiri olarak yerli ve yabancı tüm yatırımcılar tarafından FOMO olarak kullanılan kısaltma “Fear Of Missing Out” kelime kalıbının baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçe karşılığı “fırsatı kaçırma korkusu” dur.
Teknoloji ve internetin gelişmesi ile birlikte artan iletişim hızı, FOMO kavramının yatırımcılar üzerinde daha fazla etkili olmasına sebep olmaktadır. Günümüzde birçok yatırım aracı bulunmakla birlikte bir yatırımcının bütün yatırım araçlarında aynı anda yatırım yapması ve aynı oranda getiri elde etmesi imkansızdır. Buna rağmen insanlar sosyal ağlarda onaylı veya onaysız birçok yatırım tavsiyesi veren kişi veya sayfaları takip ederek buralardan gelen haber akışları ile kendilerini geride kalmış hissetmeye başlar, daha kötüsü yatırım araçlarını henüz başta koydukları hedeflere ulaşmadan değiştirirler. Başkalarının paylaştıkları yatırım getirileri ile kendilerininkini kıyaslayarak bir panik havası yaşayıp hata yapmaya başlarlar. Özellikle riski yüksek yatırım araçlarında fiyatların aşırı şiştiği bölgelerden oyuna dahil olan yatırımcılar, fiyatların gerilemesi ile birlikte portföylerinde gördükleri zarar sonrasında paniğin yanına, korku ve pişmanlık hissi eklenir.
FOMO ile başa çıkmak ve yatırımınızı korumak elbette mümkündür. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Finansal okuryazarlık seviyesinin artırılması,
- Kişinin kendi risk analizini yapması ve portföyünü buna göre şekillendirmesi,
- Yatırım yapmadan önce lisans sahibi uzman kişilerden yardım alınması,
- Riskli ve fiyat oynaklığı yüksek yatırım araçlarına yatırım yapmadan önce stop ve hedef fiyatların belirlenmesi,
- Sosyal medyada lisanssız ve onaysız kişi veya kurumların paylaştıkları yatırım araçlarına itibar gösterilmemesi,
- Alınan kararların gerçeğe uygun olması, imkansız olmaması,
- Yatırımcının eldeki yatırım aracını terk etmeden önce şuan ne seviyede olduğuna bakması, hedef fiyatına uzaklığını belirlemesi ve pozisyonunu kapatıp yeni satın alacağı yatırım aracı ile kendi yatırım aracını karşılaştırması,
- Yatırım stratejinizi belirleyerek kısa, orta, uzun vadeli portföyler oluşturularak bunlara sadık kalınması (yatırım aracına bağlanmadan, objektif kararlar vererek),
- Aşırı kazanma hırsından uzak durulması (kazanılan getiri ile mutlu olunması),
- Alınan zengin olma tavsiyesine uyulmadan önce, “bu tavsiyeyi bana neden veriyor, ben olsam verir miydim?” sorusunun cevabının düşünülmesi,
- Her ne olursa olsun alınan yatırım kararının kişinin özgür iradesi ile veriliyor olması, hiçbir kişiye ve yatırım aracına saplantılı olacak şekilde bağlanılmamasıdır.
Tolga Oktar (FODER Gönüllüsü)
Kaynaklar
Aydın, H. (2018). SOSYAL MEDYADAKİ GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSUNUN (FOMO) İÇGÜDÜSEL ALIMLARA ETKİSİNİN ÖZ BELİRLEME KURAMI İLE AÇIKLANMASI . Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi , 17. UİK Özel Sayısı , 415-426 . DOI: 10.18092/ulikidince.439179
https://kriptoda.com/sozluk/fomo/
https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/fomo-nedir-borsa-ve-kripto-parada-fomo-ne demek-41670379
https://www.ekonomist.com.tr/encyclopedia/fomo-nedir-borsa-ve-kripto-parada fomo-ne-demek
https://www.icrypex.com/tr/yardim-destek/fomo-nedir
https://btider.org.tr/blogicerik/fomo-fear-of-missing-out
https://www.ticimax.com/blog/fomo-nedir-pazarlamada-nasil-kullanilir